GACS 2026 verplichting: is uw utiliteitsgebouw klaar voor de nieuwe regelgeving?
Vanaf 1 januari 2026 wordt een Gebouwautomatiserings- en Controlesysteem (GACS) verplicht voor utiliteitsgebouwen met grote klimaatinstallaties. Deze maatregel, voortkomend uit de Europese EPBD-richtlijnen, vraagt om tijdige actie van vastgoedeigenaren en beheerders.
Wat is een GACS-systeem en waarom is het verplicht?
Een Gebouwautomatiserings- en Controlesysteem (GACS) maakt het mogelijk om het energieverbruik en de prestaties van uw gebouw efficiënt te beheren.
De verplichting voor een GACS per 2026 is onderdeel van de Europese Energy Performance of Buildings Directive (EPBD), die tot doel heeft de energie-efficiëntie van gebouwen in de EU te verbeteren.
Met een goed ingericht GACS voldoet u niet alleen aan de regelgeving, maar verlaagt u ook structureel de operationele kosten en CO₂-uitstoot van uw vastgoed.
Technische eisen volgens EPBD en Bouwbesluit
Volgens de overheid moet een GACS-systeem aan de volgende eisen voldoen:
Energieverbruik monitoren en bijsturen
Het systeem moet het energieverbruik permanent controleren, registreren en analyseren. Bijsturing van de installaties moet op basis van deze gegevens mogelijk zijn.
Energie-efficiëntie verbeteren
Het systeem moet de energie-efficiëntie van het gebouw toetsen, rendementsverliezen van technische bouwsystemen opsporen en de beheerder informeren over mogelijkheden tot verbetering.
Interoperabiliteit en communicatie
Het GACS moet kunnen communiceren met verschillende technische systemen en apparaten in het gebouw, ongeacht fabrikant of technologie, zodat een samenhangend en efficiënt gebouwbeheer mogelijk is.
Een manier om de prestaties van een GACS te beschrijven is via norm NEN-EN-ISO 52120. Als het systeem het niveau C haalt en de energiemanagementcomponent niveau B, wordt aangenomen dat het voldoet aan de wettelijke eisen.
Voor handhavers is een uitgebreide toets echter lastig, daarom is een checklist met controlepunten ontwikkeld voor een snelle indicatieve toets.
Let op: voor rapportages en trendanalyses (onderdeel 7.4) gelden hogere eisen dan in Annex B van de norm. Hier moet de energieprestatie daadwerkelijk geanalyseerd en vergeleken worden, niet alleen geregistreerd.
Waarom nu handelen?
Gebouweigenaren en vastgoedbeheerders doen er verstandig aan vóór 2026 te analyseren:
- Welke gebouwen al voldoen aan de GACS-eisen
- Welke aanpassingen of upgrades noodzakelijk zijn
- Welke investeringen tijdig moeten worden gepland om compliant te zijn
Vroege actie voorkomt boetes, stilstand en onnodige kosten. Bovendien helpt het om de energieprestaties van uw vastgoed op orde te brengen en toekomstbestendig te maken.
C2N ondersteunt bij GACS-compliance
Bij C2N, specialist in duurzaamheidsadvies, Technical Due Diligence (TDD) en vastgoedprojectmanagement, begeleiden wij organisaties bij het toekomstbestendig maken van hun vastgoed:
- Analyse van uw vastgoedportefeuille: inzicht in huidige GACS-status en verbeterpunten
- Advies over maatregelen en investeringen: concreet plan voor implementatie en upgrades
- Projectmanagement en uitvoering: begeleiding van installatie tot monitoring en rapportage
Zo zorgt u dat uw gebouwen voldoen aan de nieuwe regelgeving én optimaal presteren op energiegebied.
Meer weten over onze bredere aanpak voor duurzaam vastgoed? Lees verder op onze dienstenpagina.
Neem contact op
Wilt u weten hoe uw gebouwen ervoor staan en welke stappen nodig zijn om te voldoen aan de GACS-verplichting per 2026? Neem contact op met:
Amresh Bissumbhar
A multidisciplinary approach to solving unique real estate challenges.
Circular thinking isn’t a trend – it’s essential for future-proof real estate.
We're here to answer any questions you may have!
